Τίτλος Προκήρυξης/Δράσης:   «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΔΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ -ΕΝΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ, ΜΙΑ ΑΓΟΡΑ: Ο ΠΛΑΝΗΤΗΣ - ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ»

1.Σκοπός

Σκοπός της Δράσης είναι η ανάπτυξη καινοτομικών συστάδων επιχειρήσεων (Clusters) σε θεματικούς τομείς ή κλάδους της οικονομίας που εμφανίζουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τη χώρα, με σκοπό την τόνωση της καινοτομικής δραστηριότητας μέσα από την ανάπτυξη καινοτομικών προϊόντων και υπηρεσιών και την επίτευξη οικονομιών κλίμακας με την εξειδίκευση της παραγωγής και την ανάπτυξη στενής συνεργασίας μεταξύ των μελών των συστάδων.

Ειδικότερα, στόχος των συστάδων  είναι η ανάπτυξη και αξιοποίηση καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας με διεθνή αναγνώριση και ανταγωνιστικότητα, η ένταση γνώσης, η γεωγραφική συγκέντρωση, η παραγωγή προστιθέμενης αξίας για τη δημιουργία προϊόντων ή τη παροχή υπηρεσιών και ο ισχυρός προσανατολισμός σε εξαγωγές. Οι επιχειρήσεις των συστάδων μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν καινοτόμες τεχνολογίες, καινοτόμες παραγωγικές διαδικασίες, λειτουργική, οργανωτική καινοτομία κλπ. Βασικός καταλύτης αυτών των καινοτομικών συστάδων είναι ο φορέας αρωγός (facilitator) που υποβοηθά την ανάπτυξη των αναγκαίων συνεργιών, διευκολύνει την παροχή τεχνογνωσίας στις επιχειρήσεις - μέλη της συστάδας σε θέματα κρίσιμα για την ανάπτυξή της και υποστηρίζει τη διεθνή της προβολή και δικτύωση, καθώς και τη διείσδυση των προϊόντων της στη διεθνή αγορά.

Η διαδικασία ανάπτυξης των συστάδων ακολουθεί τρία διαδοχικά στάδια:

(α) Τη Φάση διερεύνησης / χαρτογράφησης της θεματικής περιοχής δραστηριότητας της συστάδας (Φάση 0), κατά την οποία εντοπίζονται τα συστατικά στοιχεία της, προσδιορίζονται οι υπάρχουσες ή και εν δυνάμει ανάγκες που απαιτούν τη δημιουργία της, καθώς και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που θα προκύψει από την ανάπτυξή της. Η φάση αυτή ολοκληρώθηκε το 2012, χωρίς χρηματοδότηση από τη ΓΓΕΤ.

(β) Η Φάση (Φάση 1) αναφέρεται στην εφαρμογή ενός πιλοτικού προγράμματος κοινής δράσης των μελών των συστάδων ώστε να εδραιωθούν οι μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις και δικτυώσεις.

(γ) Τέλος, στην Φάση Ανάπτυξης (Φάση 2), η συστάδα αναπτύσσει την απαιτούμενη κρίσιμη μάζα και εμβέλεια ώστε να παράγει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον συγκεκριμένο τομέα εξειδίκευσής της που θα της επιτρέψει να εξελιχθεί σε διεθνώς αναγνωρίσιμου κύρους σχηματισμό.

Επί της ουσίας, η Δράση ενισχύει την εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος κοινής δράσης των μελών των συστάδων (Φάση 1 -πιλοτική λειτουργία), μέσω της χρηματοδότησης της υλοποίησης των δυο πρώτων χρόνων της εφαρμογής ολοκληρωμένων επιχειρηματικών σχεδίων.

2. Στόχοι

Οι γενικοί στόχοι της Δράσης είναι η αύξηση και βελτίωση των επενδύσεων στην γνώση και στην αριστεία, καθώς και η προώθηση της καινοτομίας, της διάδοσης νέων τεχνολογιών και της επιχειρηματικότητας

Στους επιμέρους στόχους της περιλαμβάνονται:

• Η μείωση του ελλείμματος σε έρευνα, καινοτομία και τεχνολογία ως προς τον μέσο όρο της ΕΕ-15.
• Η ενίσχυση της συμμετοχής των επιχειρήσεων στην ΕΤΑ και της αποτελεσματικότερης διασύνδεσης του ερευνητικού συστήματος της χώρας με τους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας.
• Η ενίσχυση της αριστείας και της δημιουργίας αριστείας που παράγουν καινοτομία, υψηλή οικονομική, περιβαλλοντική, κοινωνική προστιθέμενη αξία.
• Η προώθηση ολοκληρωμένων συστημάτων ανάπτυξης καινοτομίας σε περιοχές (γεωγραφικές και θεματικές) με ισχυρή επιχειρηματική βάση και παρουσία δραστήριων και εξωστρεφών ερευνητικών φορέων
• Η μεγέθυνση και o εμπλουτισμός του ανθρώπινου ερευνητικού δυναμικού και η ενίσχυση του επιχειρηματικού πνεύματος και της γεωγραφικής και διατομεακής κινητικότητάς του.

3. Θεματικοί τομείς προτεραιότητας της Δράσης

Η Δράση εστιάζεται σε 4 επιστημονικούς και τεχνολογικούς τομείς προτεραιότητας:

•       Υγεία και Βιοϊατρική

•       Πληροφορική, Επικοινωνίες και Υπηρεσίες έντασης Γνώσης

•       Ενέργεια και Περιβάλλον

•       Υλικά και Χημικά

4. Ποιους αφορά

Επιλέξιμοι για χρηματοδότηση φορείς, είναι ο φορέας αρωγός (δημόσιος ή ιδιωτικός φορέας) και παραγωγικές επιχειρήσεις  – μέλη της συστάδας. Οι χρηματοδοτούμενες από τη Δράση επιχειρήσεις  είναι δυνατόν να  συνεργασθούν μεταξύ τους ή και υπεργολαβικά  με ερευνητικό/ακαδημαϊκό φορέα ή άλλη επιχείρηση για την ανάπτυξη πρωτοτύπων ή την εκτέλεση μικρών επιδεικτικών έργων .

5. Επιλέξιμες δραστηριότητες  

Οι επιλέξιμες δραστηριότητες των συστάδων επιχειρήσεων που ενισχύονται  από τη Δράση περιλαμβάνουν:

• Ενίσχυση των δραστηριοτήτων του Φορέα Αρωγού, που πραγματοποιούνται προς όφελος της συστάδας π.χ. ανάπτυξη κοινών υποδομών και διαμόρφωση κτιρίων συστέγασης, εφόσον απαιτείται, προβολή  και δικτύωση της συστάδας, τεχνική και νομική υποστήριξη για διπλώματα ευρεσιτεχνίας, πνευματικά δικαιώματα και αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων γενικότερα, παροχή υπηρεσιών, κλπ (κτιριακά, λειτουργικές δαπάνες, αμοιβές προσωπικού  κα).
• Ενίσχυση επιχειρήσεων π.χ. μετεγκατάσταση σε κοινές υποδομές για συστέγαση εφόσον απαιτείται, ενοίκιο, κόστος κατάθεσης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, επαγγελματική εκπαίδευση /κατάρτιση, συμμετοχή σε εκθέσεις. Επίσης, δημιουργία και υποστήριξη νέων καινοτόμων επιχειρήσεων, ανάπτυξη πρωτοτύπων και μικρά επιδεικτικά έργα, ή και άλλες ενέργειες συναφείς με την ανάπτυξη και προώθηση της καινοτομίας.

6. Επιλέξιμες ενέργειες/ δαπάνες

Για τις επιχειρήσεις :

• Συμβουλευτικές υπηρεσίες για την αναδιοργάνωση και εκσυγχρονισμό
• Συμβουλευτικές υπηρεσίες καινοτομίας και υπηρεσίες στήριξης της καινοτομίας (σε θέματα διοίκησης, μεταφοράς τεχνολογίας, διείσδυσης σε νέες αγορές και χρήσης νέων τεχνικών marketing, καθώς και συμβουλές για αγορά, προστασία και εμπόριο δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, χρήσης προτύπων και  συμφωνίες για άδειες εκμετάλλευσης)   
• Κατοχύρωση δικαιωμάτων βιομηχανικής ιδιοκτησίας
• Συμμετοχή σε εκθέσεις
• Επαγγελματική εκπαίδευση (γενική και ειδική)
• Διαμόρφωση χώρων, προμήθεια εξοπλισμού, λογισμικό
• Μετεγκατάσταση/ συστέγαση σε κοινή υποδομή (εφόσον απαιτείται) (να μη ξεπερνά το 40% της δημόσιας δαπάνης του σχεδίου ενίσχυσης για κάθε επιχείρηση)
• Πειραματική ανάπτυξη (ανάπτυξη πρωτοτύπου) / επίδειξη
• Ενίσχυση νέων και υφισταμένων πολύ μικρών καινοτόμων επιχειρήσεων για την ανάπτυξη πρωτοτύπων.

Για το Φορέα Αρωγό :

• Ανάπτυξη της υποδομής του φορέα αρωγού/ διαμόρφωση χώρων
• Προμήθεια εξοπλισμού λειτουργίας, π.χ. γραφεία, καρέκλες, Η/Υ, εκτυπωτές κλπ., καλωδίωση, εξοπλισμός τηλεδιάσκεψης, άλλος ηλεκτρονικός εξοπλισμός κλπ.
• Τεχνική υποστήριξη ηλεκτρονικής και πληροφοριακής υποδομής και εφαρμογών
• Δαπάνες προβολής και δικτύωσης της συστάδας: διοργάνωση εκδηλώσεων και εκθέσεων, ημερίδων, συνεδρίων, έξοδα προβολής και διαφήμισης, έξοδα επιδείξεων και συναφείς δαπάνες
• Αμοιβές εξειδικευμένου προσωπικού που θα απασχοληθεί στη διαχείριση της συστάδας
• Αμοιβές υποστηρικτικού προσωπικού
• Δημιουργία ιστοσελίδας
• Διατήρηση και ανανέωση ιστοσελίδας, δημιουργία έντυπων & ηλεκτρονικών εκδόσεων
• Εμπειρογνωμοσύνες και σχετικές μελέτες, υπηρεσίες νομικών συμβούλων. Περιλαμβάνεται η μελέτη κατάρτισης του επιχειρηματικού σχεδίου της συστάδας που υποβλήθηκε στο πλαίσιο της παρούσας προκήρυξης
• Νομική υποστήριξη για ευρεσιτεχνίες και πνευματικά δικαιώματα
• Αναγκαίες μετακινήσεις για την υποστήριξη των δραστηριοτήτων της Συστάδας Επιχειρήσεων
• Δαπάνες αναλωσίμων
• Καταχωρήσεις στον τύπο και σε εξειδικευμένα περιοδικά καθώς και καταχωρήσεις στο διαδίκτυο
• Διασύνδεση με άλλες συστάδες  σε συναφείς τομείς στο εξωτερικό
• Συγκριτική αξιολόγηση με συναφείς συστάδες του εξωτερικού και εντοπισμός καλών πρακτικών
• Φιλοξενία ξένων αποστολών
• Δαπάνες για αγορά τεχνολογίας – τεχνογνωσίας
• Δαπάνες εκπαίδευσης και κατάρτισης

7. Διάρκεια των έργων , προϋπολογισμός και ένταση ενίσχυσης των έργων

Η διάρκεια των έργων (πράξεων) της δράσης είναι 24 μήνες.

Η ένταση της ενίσχυσης (δημόσιας δαπάνης) στην περίπτωση των συμμετεχόντων επιχειρήσεων κυμαίνεται από 25-80% επί του συνολικού κόστους του έργου και εξαρτάται συνδυαστικά από το μέγεθος της επιχείρησης, το είδος της ενισχυόμενης δραστηριότητας αλλά και το θεσμικό πλαίσιο/ καθεστώς ενίσχυσής της (ΓKΑKΚ ή De Minimis)

Όταν ο φορέας αρωγός είναι  δημόσιος ερευνητικός οργανισμός το ποσοστό ενίσχυσης μπορεί να ανέλθει σε 100%, τόσο για την ανάπτυξη των απαιτούμενων υποδομών ανοιχτής πρόσβασης, όσο και για τα σχετικά λειτουργικά του έξοδα.

8. Πλαίσιο χρηματοδότησης της Δράσης

Η Δράση συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και από εθνικούς πόρους. Συγκεκριμένα η Δράση χρηματοδοτείται:

• από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα» (ΕΠΑΝ-ΙΙ)  Άξονα Προτεραιότητας (Α.Π.) 1 «Δημιουργία και Αξιοποίηση της Καινοτομίας Υποστηριζόμενης από Έρευνα και Τεχνολογική Ανάπτυξη», καθώς και
• από τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ) - στα οποία ανήκουν οι 5 Περιφέρειες μεταβατικής στήριξης του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2007 – 2013 ως εξής:
  • Ε.Π. Αττικής, Α.Π. 3 «Ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας, της Καινοτομίας και της Ψηφιακής Σύγκλισης»,
  • Ε.Π. Μακεδονίας – Θράκης, Α.Π. 4 «Ψηφιακή Σύγκλιση και Επιχειρηματικότητα στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας» και Α.Π. 5 «Ψηφιακή Σύγκλιση και Επιχειρηματικότητα στην Περιφέρεια Δ. Μακεδονίας»,
  • Ε.Π. Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας-Ηπείρου, Α.Π. 8 «Ψηφιακή Σύγκλιση και Επιχειρηματικότητα Στερεάς Ελλάδας».

Η συνολική δημόσια δαπάνη της Δράσης  ανέρχεται σε 16 εκ. €

9. Σχετικοί σύνδεσμοι

Για να δείτε την προκήρυξη πατήστε εδώ.