Από 11/01/2022 λειτουργεί νέος ιστότοπος της ΓΓΕΚ στη διεύθυνση: gsri.gov.gr
Μενού Επιλογών

Ινστιτούτο Τεχνολογιών και Ερευνών Βαθείας Θαλάσσης και Αστροσωματιδιακής Φυσικής Νετρίνων "ΝΕΣΤΩΡ"

Δραστηριότητες

Το Ινστιτούτο ΝΕΣΤΩΡ έχει δύο κύριες συνιστώσες. Η μία είναι το τηλεσκόπιο νετρίνων ΝΕΣΤΩΡ (Neutrino Experimental Submarine Telescope with Oceanographic Research) και η άλλη είναι το πολυεπιστημονικό εργαστήριο βαθιάς θάλασσας LAERTIS (Laboratory in the Abyss of Europe with Real Time data transfer for Interdisciplinary Studies). Ο NESTOR είναι η πρώτη Ευρωπαϊκή προσπάθεια για την δημιουργία ενός τηλεσκοπίου νετρίνων στη βαθιά θάλασσα.

Οι κύριοι σκοποί του εργαστηρίου LAERTIS συνοπτικά είναι:

  • Η δημιουργία του "λώρου" στο πείραμα NESTOR, το πρώτο Ευρωπαϊκό υποβρύχιο τηλεσκόπιο νετρίνων,
  • Η ανάπτυξη ενός πρωτότυπου πολυεπιστημονικού βενθικού σταθμού βαθιάς θάλασσας,

Προοπτική – Στόχοι

Το τηλεσκόπιο νετρίνων NESTOR θα ανιχνεύσει την ακτινοβολία Cherenkov που παράγεται από μυόνια, όταν αυτά διασχίζουν ένα διαφανές μέσο όπως το νερό. Τα μυόνια έχουν παραχθεί από νετρίνα ή από αντιδράσεις κοσμικών ακτίνων στην ατμόσφαιρα. Έτσι οι πιο σημαντικές προϋποθέσεις για τον ανιχνευτή είναι: Καθαρό νερό (δηλαδή μικρός συντελεστής απορρόφησης), βαθιά θάλασσα (για την απορρόφηση της Κοσμικής Ακτινοβολίας), μικρή απόσταση από την ξηρά (για να έχουμε μικρό μήκος ηλεκτρο-οπτικού καλωδίου για ηλεκτρική ισχύ και μεταφορά δεδομένων), χαμηλή ταχύτητα υποθαλασσίων ρευμάτων (για μικρές μηχανικές καταπονήσεις του τηλεσκοπίου), επίπεδη και πλατιά επιφάνεια (για μελλοντική ανάπτυξη με άλλων πύργων) και σταθερές γεωλογικές και περιβαλλοντολογικές συνθήκες (για μεγάλη διάρκεια ζωής του ανιχνευτή).

Όλες οι παραπάνω προϋποθέσεις πληρούνται από την τοποθεσία που διαλέξαμε. Έχουμε ορίσει σαν τοποθεσία NESTOR, την περιοχή γύρω από το στίγμα 36° 37.5' Ν, 21° 34.6' Ε, στη μέση μίας υποθαλάσσιας λεκάνης με μικρή κλίση (που ονομάζουμε υποθαλάσσια λεκάνη του ΝΕΣΤΟΡΑ). Το μέσο βάθος στην περιοχή αυτή είναι 3800 m.

Ο πύργος θα κρατείται στο βυθό με τη μονάδα άγκυρας η οποία φέρει και περιβαλλοντολογικά όργανα (βλ. LAERTIS), ενώ πλωτήρες θα τον κρατούν κατακόρυφο. Στη Μονάδα Αγκυρας με τα Περιβαλλοντολογικά όργανα θα είναι συνδεδεμένο και το ηλεκτρο-οπτικό καλώδιο του LAERTIS.

Τελικός στόχος του προγράμματος NESTOR είναι η δημιουργία του Τηλεσκοπίου 1 km2 το οποίο θα αποτελείται από 50 περίπου πύργους τύπου NESTOR τοποθετημένους σε εξαγωνική διάταξη και σε απόσταση 150m περίπου μεταξύ τους.

Επιτεύγματα

Το τηλεσκόπιο νετρίνων NESTOR αποτελείται από "ορόφους". Κάθε όροφος είναι ένας μεταλλικός αστερίας από τιτάνιο (ή αλουμίνιο), με έξι ακτίνες μήκους 17m, στα άκρα των οποίων τοποθετούνται Ζεύγη Οπτικών Μονάδων. Κάθε Οπτική Μονάδα αποτελείται από μία υάλινη σφαίρα διαμέτρου 45cm (κατασκευής BENTHOS) η οποία περιέχει ένα φωτοπολλαπλασιαστή R2018 της HAMAMATSU και τα απαραίτητα ηλεκτρονικά. Στο κέντρο του αστερία τοποθετείται επίσης μία σφαίρα από τιτάνιο διαμέτρου περίπου 1m, μέσα στην οποία τοποθετούνται τα ηλεκτρονικά του ορόφου. Μέχρι και 12 τέτοιοι όροφοι (οι οποίοι θα απέχουν μεταξύ τους 30μ) αποτελούν ένα "πύργο" του NESTOR. O πύργος είναι συνδεδεμένος με την ξηρά με ένα ηλεκτρο-οπτικό καλώδιο μέσω του οποίου μεταφέρεται ηλεκτρική ισχύς στον πύργο και μεταδίδεται η πληροφορία που συλλέγεται μέσω οπτικών ινών στην ξηρά.

Η ευαισθησία του πύργου NESTOR για μυόνια υψηλής ενέργειας θα είναι περίπου 10.000 m2.

© 2013-2019, Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας
Σχεδιασμός
& Υλοποίηση
Ο σχεδιασμός του ιστοχώρου πληροί τα διεθνή πρότυπα προσβασιμότητας
W3C XHTML 1.1 W3C CSS W3C WCAG 2.0